Spenakreistandi hönd markaðarins

Nú hef ég fylgst með umræðu um einhverskonar óstand á mjólkurmarkaðnum, sem virðist hafa varað nokkuð lengi. Það hentar mér ágætlega að byrja að pota í augun á fólki sem hefur lært að nýta sér gallaða lagasetningu og snarmeinað fyrirkomulag á markaði sem á að vera frjáls, en er það ekki.
Það sem reynsla okkar og nágranna segir okkur virðist vera þetta: Stýra þarf framleiðslu og verði mjólkur, þar sem hin ósýnilega hönd markaðarins kann greinilega ekkert með beljuspena að fara.
Ókei, í stað þess að benda á það sem búið er að fara vandlega yfir undanfarna daga um vensl einstaklinga innan mjólkurgeirans, þá langar mig til að benda á eftirfarandi:

1. Flutningskerfi allrar mjólkur í landinu er í höndum einnar fyrirtækjasamsteypu.
2. Að byggja upp annað flutningskerfi í samkeppni við þann aðila sem fyrir er hlýtur að vera óarðbær fjárfesting, og í raun galin.
3. Að ætla nýjum aðila á mjólkurmarkaði að byggja upp sitt eigið flutningsnet, er eins og að ætla í samkeppni við Póstinn, það er ekki hægt.

Ég held að þennan einokunarhnút verði að rjúfa á eftirfarandi hátt:

1. Flutningskerfi mjólkuriðnaðarins verði ríkisvætt, og ríkið reki mjólkurflutninga og mjólkurgeymslutanka á fastri krónutölu per líter. (jájá með tíð og tíma væri hægt að bjóða mjólkurflutninga út á vegum ríkiskaupa til að ná fram hagkvæmni.)

2. Hverjum mjólkurvinnsluleyfishafa verði frjálst að kaupa mjólk af mjólkurtanki ríkisins á
fyrirfram ákveðnu verði, og unnið þær vörur sem eftirspurn er eftir á markaði og myndað þann hagnað sem sóst er eftir í gegnum vöruvinnslu, vöruþróun og vörumerki rétt eins og í hverri annarri sælgætisgerð eða gosverksmiðju.

Þá gætu bændur gert það sem þeir eru bestir í, framleiða mjólk.
Þá gætu mjólkurvöruframleiðendur einbeitt sér að neytendum.
Og þá gæti ríkið veitt nauðsynlegt inngrip sem þegar er gert, á sanngjarnari hátt.

Leikreglurnar gætu þá ekki orðið skýrari, og krafan um kvótakerfi mjólkur og stjórnað verð til bænda væri uppfyllt.

Aflandsbúar útilokaðir

Ákveðið hefur verið að framvegis skuli vegurinn um Möðrudalsöræfi og Vopnafjarðaröræfi einungis ruddur tvisvar í viku.

Nú hefur innanríkisráðherra ef til vill hlaupið á sig. Þjóðvegur 1 í norðausturkjördæmi skal vera lokaður bílaumferð svo dögum skiptir. Skal vera lokuð mjólkurflutningum. Skal vera lokuð nauðþurftum. Skal vera lokuð ferðamönnum. Skal vera lokuð austfirskum aflandsbúum. Meira að segja er margvísleg framleiðsla aflandsbúa flutt um þennan veg, en ostur og fiskur eru kannski ekki í tísku.

Mikið held ég að þjóð eigi bágt sem getur ekki jafnað útgjöld stærstu snjómokstursáranna milli fjárlagaára. Nú vona ég svo sannarlega að fundin verði á þessu mannsæmandi lausn svo við aflandsbúar komumst leiðar okkar.

Vegagerðinni hafa meira að segja verið settar ákveðnar reglur, sem virðist vera tilvalið að brjóta, skv. þeim skal þessi leið mokuð sex daga í viku. Ætlast til þess að þingmenn kjördæmisins verði búnir að kippa þessum málum í liðinn áður en dagur rennur.

Eftirfarandi athugasemd frá upplýsingafulltrúa Vegagerðarinnar er rétt að birta hér:
Sæll Einar
þessi ráðstöfun er ekki gerð í sparnaðarskyni heldur vegna aðstæðna, sem við vonum að vari ekki lengi enda verður horfið hefðbundins moksturs um leið og aðstæður breytast. Sjá á vef Vegagerðarinnar, fréttir:

http://www.vegagerdin.is/upplysingar-og-utgafa/frettir/nr/6090

http://www.vegagerdin.is/upplysingar-og-utgafa/frettir/nr/6093

bestu kveðjur austur
Pétur Vegagerðinni

Flokksfélagadraslið

 Ég er löngu hættur að vera brjálaður, svekktur og pirraður vegna gjörða stjórnvalda á öllum tímum. Það er vonlaust að gera sér grein fyrir því hvernig loforð, stefna og stemming breytist í hugarheimi pólitískra átrúnaðargoða og átrúenda þeirra.

Vinstri stjórnin sem hafði stærsta umboð til efnahagslegra og stjórnskipunarlegra breytinga sem kjósendur hafa veitt stendur eftir í minningunni sem ríkisstjórn vonlausra og misnotaðra tækifæra þar sem innanflokksátök og misklíð ríkisstjórnarflokkana í stærstu málunum leiddi til pattstöðu og kyrrstöðu-málamyndana.

Afrek vinstri stjórnarinnar leiddu til fyrstu hreinu hægri stjórnarinnar á Íslandi. Framsóknarflokkurinn hefur fært sig svo langt til hægri í málflutningi að hægt er að leiða rökum að því að Sjálfstæðisflokkurinn sé nær miðju á hægri/vinstri ás íslenskra stjórnmála en Framsóknarflokkurinn. Grasrótarmenn sem gerðu Sigmund að framtíðarleiðtoga Framsóknarflokksins hljóta að fjarlægjast hann smám saman – enda hefur hann sýnt alla aðra Framsóknarmennsku en Framsóknarmenn eru vanir allt frá því hann sleit bernskuskónum sem formaður.

Núverandi ríkisstjórn hefur svikið alla flokksfélaga sína sem höfðu eytt mánuðum í málamiðlanir vegna Evrópusambandsins, það er eflaust gagnlausasta starf sem flokksgrasrótir Sjálfsstæðisflokks og Framsóknar hafa unnið.  Það er furðuleg staðreynd að grasrótarhópar ríkisstjórnarflokkana skuli ekki mótmæla kröftuglega þeirri framgöngu sem orðið hefur í Evrópumálunum. Framgöngu sem virðist leið ósátta og harðari stjórnmála næstu árin. Framgöngu sem lýsir algjöru virðingarleysi við sannfæringar- og skoðanaheimi annarra.

Það hlýtur að vera jafn mikil móðgun við Evrópuandstæðinga innan ríkisstjórnarflokkana og stuðningsmenn við Evrópusambandið, að málamiðlanir almennra flokksmanna skuli að engu hafðar. Vill það einhver að starf stjórnmálaflokka, þ.e. landsfundir, flokksmálafundir, stefnufundir og kosningabarátta sé marklaus hugsjónavinna venjulegs fólks og eins og hvert annað drasl sem er hægt að henda í ruslið?

Tökum Flugfélagið eignarnámi

Nú er það svo að oft á tíðum er ódýrara að fljúga til London og Kaupmannahafnar frá Keflavík heldur en til Egilsstaða frá Reykjavík.

Það hlýtur að teljast afar óeðlilegt svo ekki sé meira sagt. Flugfélag Íslands nýtir sér einokun á innanlandsflugi til hins ýtrasta og smjattar á nauð-viðskiptavinum sínum eins og harðfiski og étur roðið með. Dregur jafnvel úr áhuga erlendra ferðamanna á að notfæra sér innanlandsflug, og þess vegna má færa rök fyrir því að verslun og þjónusta við ferðamenn dreifist skakkt um landið.

Einokun Flugfélags Íslands er óvéfengjanleg staðreynd. Ofurverðlagningin er það einnig. Skattlagning er há, en útskýrir aðeins hluta af okurverðinu sem er í boði.

Þess vegna gæti það verið algjörlega hagur þjóðarinnar að Flugfélag Íslands verði tekið eignarnámi og rekið af ríkinu næstu árin í það minnsta. Ofurgjaldtöku Flugfélags Íslands verður að stöðva með öllum tiltækum ráðum. Allt frjálslynt hjal um frjálsa samkeppni á alls ekki við um íslenskt innanlandsflug.

Seinni kosturinn væri að ríkið stofnaði nýtt innanlandsflugfélag til höfuðs Flugfélagi Íslands, en eignarnám væri líklegast skárri kostur.

Vantar rjóma í Vöfflusamninginn

Allir þeir sem ég hef rætt við um hinn nýja Vöfflusamning ASÍ eru nokkuð sammála um að best væri að hafna honum og færa forystu ASÍ það verkefni að gera betur. Það er misskilningur hjá forseta ASÍ að einungis rúm 4% félagsmanna hafi athugasemdir við Vöfflusamninginn.

Á nýja Vöfflusamningnum er enginn rjómi, enginn sulta og enginn sykur - eini rjóminn er í skegginu hans Gylfa. Að 12 mánuðum liðnum verður launafólk í sömu eða verri stöðu en nú. Seðlabanki Íslands hefur aldrei náð verðbólgumarkmiði sínu, og ég þekki engann sem er tilbúinn að veðja meira en þúsundkalli á að gerist á næstu árum.

Ólýsanlega þakklátur

Ég er ólýsanlega þakklátur ASÍ og VSÍ fyrir allan stöðugleikann sem þeir hafa fært okkur. Nú hafa þeir fært mér svo mikla gjöf að fæ þeim aldrei fullþakkað, heil 2,8% í launahækkun munu færa þúsundum Íslendinga áframhaldandi stöðugleika. Stöðugleika í því að eiga ekki bót fyrir boruna á sér. Þetta fordæmi hlýtur að vera ótrúlega mikilvægt innlegg í kjarasamninga allra stétta.

Auðvitað vildi ASÍ ekki anda of mikið á rúðu atvinnurekenda, það væri vonlaust ef þar kæmi móða. Auðvitað vildi ASÍ fagna stórsigri svona rétt fyrir jólin. Auðvitað eru gagnrýnendur nýja samningsins óendanlega vanþakklátir skíthælar og þjóðfélagslegir óvinir. Auðvitað hefur Gylfi Arnbjörnsson og aðrir í lífeyrissjóðafélaginu ASÍ lagt dag við dag, og unnið einu sinni langt fram á kvöld til að ná þessu öllu saman í gegn.

Auðvitað væri fáránlegt að ætlast til þess að allir þessir frábærlega vel menntuðu og miklu verkalýðsleiðtogar gætu skilað einhverju sem heitir von í hjörtu launafólks.

Guð hjálpi öllum til að vinna enn fleiri klukkustundir á komandi ári til að hafa í börn og burur.

Sameinum KSÍ og ASÍ – þar gerast kraftaverkin.

Miskrúttlegt að missa djobbið

Það er stutt síðan það þótti eðlilegt að íslenskir iðnaðarmenn, verkfræðingar og tæknimenn misstu atvinnu sína í umvörpum. Þeir misstu vinnuna í mörg þúsundatali á nokkrum vikum og mánuðum. Einkaframkvæmdir lögðust nær af, og á sama tíma neyddust opinberir aðilar til að skera tána af hvað varðar verklegar framkvæmdir.

Þessu tók stétt byggingamanna eins og hverju öðru hundsbiti, rottaði sig saman m.a. á Austurvelli við mótmæli til dægrarstyttingar. Að því búnu flutti stéttin sig að miklu leyti til annarra landa, mest til Noregs. Þeir allra hörðustu skráðu sig atvinnulausa á Íslandi og fengu svo sumir aftur vinnu, reyndar í of mörgum tilfellum utan síns áhuga- og sérsviðs. Þetta þótti að mörgu leyti nánast krúttlegt, og látið var að því liggja hversu gott væri að Noregur stæði vel fjárhagslega til að taka á móti þessum blessuðum fjölskyldum. Vonandi gætu þessi krúttlegu grey flutt heim aftur einhvern tímann og borgað skatta á nýjan leik, þetta fólk væri svo duglegt að bjarga sér.

Til að enginn misskilji mig þá er ég alveg handviss um að það var nauðsynlegt að skera fótinn af við öxl í niðurskurðinum, svo slæm var staðan.

Nú er það hins vegar svo að þegar hreyfa á við niðurskurðarhnífnum í lista- og menningargreinum, t.d. í útvarps- og sjónvarpsrekstri þá ganga allar dyr af hjörum. Allur niðurskurður sem tengist skapandi greinum er fordæmdur, og nánast sagður á vegum djöfulsins. Það er einfaldlega og greinilega ekki jafn krúttlegt, sjálfsagt og eðlilegt að „skapandi fólk“ missi vinnuna.